Badania telemetryczne w Polsce NE

Portret samca orlika krzykliwego nazwanego Panicz   Fot. Piotr Radek

Logger GPS GSM – to niewielkie urządzenie rejestrujące położenie za pomocą systemu GPS. Dane zapisane na loggerze mogą być wysłane do odbiorcy za pomocą telefonii komórkowej, a dokładnie poprzez wiadomości SMS. Te urządzenia stanowią ciekawą alternatywę wobec telemetrii satelitarnej, jako, że koszt jest około trzykrotnie niższy niż nadajników satelitarnych. Tańszy jest również przekaz danych siecią GSM niż korzystanie z usług satelity. Urządzenie posiada baterię zasilaną energią słoneczną, dzięki zastosowaniu małego, ale bardzo wydajnego kolektora słonecznego. Logger GPS podobnie jak nadajniki satelitarne zakłada

się na teflonowych lub neoprenowych szelkach. Masa urządzenia nie powinna stanowić więcej niż 3-5% masy ciała ptaka, na którego zostanie założony. Pierwszy tego typu nadajnik założony został przez KOO na orlika krzykliwego w Kotlinie Biebrzańskiej. Relacje z jego wędrówek znajdują się na w zakładkach Migracja Wita 2011/2012 oraz Migracja Wita 2012/2013. Nadajnik działa do dziś i pozwala nam już 5 rok z rzędu obserwować trasę migracji na zimowiska i powrotu do Polski. W 2015 roku dzięki finansowemu wsparciu udzielonemu przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie zrealizowano projekt "Badania telemetryczne orlika krzykliwego". Dwa dorosłe orliki i jeden młody zostały wyposażone w nadajniki telemetryczne. Wszystkie ptaki pochodziły ze stanowisk lęgowych zlokalizowanych w pobliżu projektowanych lub funkcjonujących elektrowni wiatrowych.

Drugi z dorosłych orlików krzykliwych - Warmiak - wypuszczony na wolność z nadajnikiem telemetrycznym.

Projekt już w drugim miesiącu jego realizacji dostarczył niezwykle cennych informacji na temat rozmiarów przestrzeni użytkowanej przez dorosłe orliki krzykliwe na Warmii oraz preferencji siedliskowych. Udokumentowano niekorzystne oddziaływanie elektrowni wiatrowych na orliki. Odnotowano jeden przypadek zabicia dorosłego ptaka w sezonie lęgowym, co mogło skutkować również śmiercią młodego, gdyby nie doszło do bezprecedensowego zdarzenia - adopcji osieroconego, lotnego już orlika przez sąsiednią parę (więcej informacji na ten temat w aktualnościach KOO). Wykorzystanie nadajników telemetrycznych zaowocuje również doprecyzowaniem naszej wiedzy na temat migracji orlików krzykliwych gniazdujących na Warmii i Mazurach. Okazuje się, że ptaki rozpoczynając migracje przemieszczają się początkowo na wschód. Dopiero zbliżając się do granic województwa podlaskiego zmieniają kierunek przelotu na coraz bardziej południowo-wschodni. Z tego względu nie obserwuje się przelotu orlików przez Mazowsze, a migracja na Podlasiu charakteryzuje się niezwykłą intensywnością.

Jesienną migrację 4 orlików krzykliwych wyposażonych w nadajniki telemetryczne można było śledzić na opublikowanej przez KOO mapie.