Za nami drugi sezon z rzędu, w którym całkowita liczba stanowisk rzadkich gatunków ptaków strefowych objęta monitoringiem na Warmii i Mazurach przekroczyła tysiąc! To oczywiście źródło cennych danych dotyczących m.in. produktywności lęgów, ale przede wszystkim wkład w bardziej efektywną ich ochronę.

W działania monitoringowe w Regionie Polska NE angażuje się coraz więcej osób. Dane za sezon 2024 przekazało blisko 30 obserwatorów, z których aż 15 dostarczyło wyniki z kontroli przynajmniej 10 stanowisk lęgowych.

Naszym flagowym gatunkiem od lat pozostaje orlik krzykliwy. W minionym sezonie lęgowym udało się skontrolować aż 555 stanowisk pomariny. Przy czym aktywne gniazda potwierdzono w 350 rewirach.

Ta różnica jest wypadkową przynajmniej kilku czynników. Po pierwsze ograniczeń czasowych skutkujących krótkimi, często jednorazowymi wizytami w strefach, gdzie mimo obserwacji ptaków, nie zawsze udaje się wykryć aktywne gniazdo. Po drugie „zamierania” niektórych stanowisk m.in. na skutek negatywnych zmian zachodzących w siedliskach. Poważnym wyzwaniem pozostaje rzecz jasna sama wymiana gniazd przez ptaki i ich skuteczne ukrywanie. Niekiedy z ostatecznym potwierdzeniem miejsca gniazdowania musimy zaczekać do bezlistnego okresu, a w przypadku niektórych stanowisk przysłowiowa zabawa „w kotka i myszkę” może trwać nawet kilka lat. Skalę tego wyzwania najlepiej obrazuje liczba nowych gniazd orlika krzykliwego zarejestrowanych w bazie KOO w sezonie 2024 w Regionie Polska NE – 171! Nagrodą za wysiłek włożony w monitoring stanowisk pomariny na Warmii i Mazurach, oprócz zwyczajowej satysfakcji, był sukces lęgowy tego gatunku, który za sprawą tzw. mysiego roku wyniósł aż 68%, co w ostatnim dziesięcioleciu zdarzało się niestety sporadycznie.

Drugie miejsce pod względem liczby skontrolowanych stanowisk w Regionie Polska NE niezmiennie od lat zajmuje bielik. Wyraźny wzrost populacji lęgowej największego z naszych drapoli w połączeniu ze wzrostem zaangażowania Wolontariuszy w działania KOO, zaowocował liczbą aż 306 rewirów bielika objętych monitoringiem w minionym sezonie lęgowym. Zajęte gniazda potwierdzono w 244 stanowiskach, a sukces lęgowy wyniósł 59%. W odróżnieniu od roku 2023, w minionym sezonie nie stwierdziliśmy u piskląt bielika przypadków ptasiej grypy, co przyjęliśmy z niekłamaną ulgą.

Podium wśród strefowców objętych monitoringiem na Warmii i Mazurach uzupełnia bocian czarny. Skontrolowanych zostało 80 stanowisk tego gatunku, z których 55 określono jako zasiedlone przez ptaki. Sytuacja bociana czarnego w Regionie Polska NE nie napawa szczególnym optymizmem. Długotrwałe okresy suszy przyczyniają się do pogorszenia stanu siedlisk - w szczególności żerowisk. Część par nawet nie decyduje się na podjęcie lęgów, a spory odsetek gniazd nie nosi śladów zasiedlenia w kolejnych sezonach. W roku 2024 na Warmii i Mazurach udało się określić ostateczny efekt lęgu w 40 rewirach a sukces lęgowy nie przekroczył 50%.

Na uwagę zasługują z pewnością jeszcze dwa gatunki – kania ruda i rybołów. Ta pierwsza wyraźnie zwiększa swoją liczebność w regionie. W roku 2024 wykryto 8 nowych stanowisk kani rudej na Warmii i Mazurach. Łącznie skontrolowano 43 rewiry tego gatunku, a obecność ptaków potwierdzono w 37. Z kolei w przypadku herbowego gatunku Komitetu Ochrony Orłów, kolejny rok z rzędu rejestrujemy nowe stanowiska – tym razem 2. Łącznie rybołowy obserwowano w Regionie Polska NE w 19 rewirach. Dla 17 udało się ustalić ostateczny wynik lęgu (sukces lęgowy – 65%).

Tradycyjnie nasze działania podsumowaliśmy na roboczym spotkaniu członków Regionu Polska NE KOO, którego nie da się już nazwać kameralnym - uczestniczyło w nim rekordowe 21 osób! Ten owocnie spędzony czas - poświęcony na prezentacje, dyskusje, wymianę doświadczeń i integrację to znakomite źródło motywacji do dalszych działań na rzecz drapoli w regionie.

Chcieliśmy również zaprosić do korzystania z nowo powstałego FaceBooka naszego regionu - "Łowcy Gniazd", na którym będziemy na bieżąco relacjonować nasze postępy terenowe.