Raróg Falco cherrug

Opis gatunku

Raróg jest trochę większy od sokoła wędrownego, osiąga długość ciała od 43-60 cm oraz rozpiętość skrzydeł od 104 do 135 cm. Lubi krążyć powoli na płaskich skrzydłach z lekko uniesionymi końcówkami i zwiniętym ogonem. Wierzch ciała ciemno-brązowy z rdzawymi obrzeżami piór. Spód ciała jasny, gęsto nakrapiany. Głowa jasna ze słabo zaznaczonym wąsem i przepaską. Ptaki w upierzeniu juwenalnym są zazwyczaj ciemniejsze i mocniej nakrapiane od spodu. Dymorfizm płciowy nie jest zaznaczony.

Zasięg występowania

Areał występowania rozciąga się od Austrii, Czech i Węgier na wschód przez Rosję centralną Azję do centralnych Chin. W Europie i na południu zasięgu częściowo osiadły.

Ryc. Zasięg występowania raroga (czerwony / fiolet - areał lęgowy, niebieski - zimowiska, fiolet - obszary całorocznego występowania)

Zasięg występowania raroga

Stan populacji krajowej

Bardzo nieregularnie lęgowy. W Polsce stwierdzono jedyny lęg w 1998 roku na Opolszczyźnie. W ostatnich latach obserwowany coraz częściej , głównie na południu kraju.

Status

W Polsce objęty ochroną ścisłą. Umieszczony w I załączniku Dyrektywy Ptasiej i konwencji Bońskiej. W kategoriach IUCN gatunek ten ma status „endangered”, czyli zagrożony.

Środowisko lęgowe

Gatunek rozległych terenów otwartych, takich jak stepy, równiny, górskie płaskowyże. Gniazduje na drzewach albo skałach. Poluje do 20 km od gniazda. Poza sezonem lęgowym poluje w szeroko pojętym otwartym krajobrazie: od wybrzeży do pustyń.

Pokarm i ekologia żerowania

Poluje przede wszystkim na małe i średnie ssaki. W wielu obszarach zależny od susłów, na które poluje latając nisko nad ziemią. Poluje również na ptaki do wielkości kaczki włącznie.

Biologia lęgowa

Zajmuje gniazda innych ptaków albo gniazduje na półkach skalnych. Najczęściej gniazduje w tych samych gniazdach przez kilka kolejnych lat. W lęgu znajduje się 3-5 jaj, składanych w odstępie 2 dni.Wysiadywanie jest asynchroniczne. Obydwa ptaki wysiadują, ale przez większość czasu zajmuje się tym samica. Dojrzałość płciową rarogi osiągają w drugim roku życia.

Zagrożenia

Gatunek zagrożony utratą siedlisk oraz spadkiem populacji susła, stanowiącego najważniejszą ofiarę w europejskiej części zasięgu. Zmiany w krajobrazie rolniczym poprzez z jednej strony porzucanie użytkowania niektórych gruntów, a z drugiej wzrost użycia pestycydów przyczyniają się do spadku populacji w niektórych częściach Europy.