W roku 2023 Komitet Ochrony Orłów ponownie starał się o podniesienie aktywności w Regionie Mazowieckim. W ubiegłym 2022 roku po raz pierwszy osiągnęliśmy trzycyfrową liczbę skontrolowanych stanowisk w ramach prowadzonego monitoringu stref ochrony ptaków drapieżnych i bociana czarnego. Jak powszechnie wiadomo - kto się nie rozwija, ten się cofa - zatem w 2023 udało się pójść do przodu i skontrolować ponad 120 stanowisk strefowców na Mazowszu. Kontrole terenowe w 2023 roku ponownie wsparł swoim dofinansowaniem Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w ramach złożonego przez nas projektu: „Inwentaryzacja i monitoring stanowisk lęgowych bielika, bociana czarnego, orlika krzykliwego i puchacza w obszarach Natura 2000, rezerwatach i parkach krajobrazowych województwa mazowieckiego – edycja II”. Kwota dofinansowania wyniosła 15 450 zł.

Monitoring populacji lęgowej rybołowa realizowany jest przez Komitet Ochrony Orłów nieprzerwanie od 1993 roku, kiedy wykonano pierwszy ogólnopolski cenzus i opracowano metodykę prowadzenia prac terenowych. Realizowany przez KOO program został włączony w 2007 roku do systemu Monitoringu Ptaków Polski, realizowanego przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska i uzyskał tym samym trwałe dofinansowanie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Na przestrzeni ponad 30 lat liczebność krajowej populacja lęgowej rybołowa oscylowała w przedziale od 25 do 54 par lęgowych.

Komitet Ochrony Orłów przy wsparciu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przystąpił na terenie województwa mazowieckiego do realizacji projektu edukacyjnego, którego celem jest popularyzacja wiedzy o ptakach szponiastych. Postaramy się trafić do jak największej liczy osób z informacjami o drapieżniczej biologii, wymaganiach przestrzennych i znaczeniu ptaków szponiastych we właściwym funkcjonowaniu ekosystemu.

Powodem do podjęcia tematu były powtarzające się przypadki wandalizmu wobec ptaków szponiastych oraz bezpośrednia śmiertelność z powodów antropogenicznych (kolizje, zatrucia, odstrzały), a także przypadkowe niszczenie lęgów. Kolejnymi zagrożeniami dla ptaków szponiastych są szybko zachodzące przekształcenia środowiska oraz zmiany klimatyczne. Wszystkie te czynniki wskazują na konieczność podjęcia przeciwdziałań.

Poza działaniami środowiskowymi, czynną ochrona i kontrolą stanowisk ptaków szponiastych, ważnym działaniem Komitetu Ochrony Orłów jest popularyzacja wiedzy o ptakach. Jedną z form ograniczania zagrożeń ptaków szponiastych jest podnoszenie poziomu wiedzy społecznej na ich temat oraz kształtowanie ich pozytywnego wizerunku społecznego, w oparciu o rzetelne wyniki monitoringu i badań naukowych.

Orlik krzykliwy Clanga pomarina jest jednym nielicznych gatunków ptaków drapieżnych gniazdujących prawie wyłącznie w Europie. Ocena liczebności w wielu rejonach Europy w dalszym ciągu opiera się na tzw. „wiedzy eksperckiej”, co oznacza, że szacunki mogą być mało precyzyjne. Orlik buduje małe gniazdo, często w niedostępnych miejscach. Nie ma tak spektakularnych cech upierzenia jak bielik, umożliwiających rozpoznanie gatunku przez przeciętnego obywatela. Również wielu leśników myli orlika z myszołowem. W Polsce ocena liczebności zmieniała się od zaledwie 150 par (J. Sokołowski), 500 par (Tomiałojć 1990), 700 par (W. Król 1992), 1700-1900 (Król 2003, Tomiałojć i Stawarczyk 2003); 2300-2700 (KOO, Cenian i Mirski 2015), 2300-3300 (Sielicki i Mizera 2012).