Monitoring populacji dziko żyjących ptaków stanowi niezbędne narzędzie oceny skuteczności działań ochronnych wynikających z wdrażania Dyrektywy 79/409/EEC (tzw. Dyrektywy Ptasiej) oraz Dyrektywy 92/43/EEC (tzw. Dyrektywy Siedliskowej). Polska, podobnie jak inne kraje członkowskie UE zobowiązana jest informować Komisję Europejską o rezultatach monitorowania korzystnego stanu ochrony ptaków w ramach raportów składnych w cyklu trzyletnim. Cały program monitoringu ptaków stanowi aktualnie element Państwowego Monitoringu Środowiska i obejmuje szereg podprogramów. Oficjalnie został uruchomiony w 2006 roku w postaci trzyletniego projektu Monitoring ptaków w tym monitoring obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000, wykonywanego na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w oparciu o dotację Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Koordynacji całości zadania podjęło się konsorcjum złożone z Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków, Muzeum i Instytutu PAN i Komitetu Ochrony Orłów. Jednym z realizowanych przez Komitet Ochrony Orłów zadań tego projektu było opracowanie metod oceny kierunków zmian liczebności ptaków szponiastych w skali ogólnopolskiej.

 Poza programami dedykowanymi pojedynczym gatunkom (orzeł przedni, orlik grubodzioby, rybołów) Komitet Ochrony Orłów koordynuje Monitoring Ptaków Drapieżnych (MPD), obejmujący 12 bardziej rozpowszechnionych gatunków (w nawiasach podano stosowane dalej w tekście skróty)

• Trzmielojad Pernis apivorus (PEA)
• Kania czarna Milvus migrat (MG)
• Kania ruda Milvus milvus (MM)
• Bielik Haliaeetus albicilla (HA)
• Błotniak stawowy Circus aeruginosus (CIA)
• Błotniak łąkowy Circus pygargus (CIP)
• Jastrząb Accipiter gentilis (ACG)
• Myszołów Buteo buteo (BB)
• Orlik krzykliwy Aquila pomarina (AQP)
• Pustułka Falco tinnunculus (FAT)
• Kobuz Falco subbuteo (FAS)
• Bocian czarny Ciconia nigra (CCN)

W 2008 roku do listy gatunków objętych programem dodano krogulca i kruka.